10 oktober 2017

"Heel Wamena bakt"

Ik trek een duur pakje rozijnen open. Hé, rozijnen horen toch niet te bewegen? Het krioelt van de beestjes. Hop, in de vriezer ermee...

Eén van mijn hobbies is bakken en koken. Heb ik altijd al leuk gevonden. Maar na een aantal jaren hier denk ik er inmiddels iets anders over. Een hobby is iets wat je doet omdat je het leuk vindt en niet omdat het moet. En dit vind ik niet altijd leuk meer en het moet elke dag. Het kost enorm veel tijd en er zijn dagen dat ik gewoon even helemaal geen zin heb om eten klaar te maken! In principe maak ik het ontbijt, de lunch en de avondmaaltijd zelf. En ook de dingen tussendoor. Een toetje doen we alleen als er gasten zijn. Teveel werk.

- Eten voor speciale gelegenheden - 

Maar het voordeel is dat je enorm creatief wordt en nieuwe ideeën opdoet. Zo gaat het gesprek met een andere blanke vrouw al snel over eten en worden er veel recepten uitgewisseld, recepten van over de hele wereld. Ik heb een kookboek samengesteld van alle blanke vrouwen uit Wamena die hier wonen of de afgelopen jaren gewoond hebben. Was erg leuk om te doen! Er staan alleen recepten in die te maken zijn met locale ingrediënten en ook een aantal Indonesische recepten. En elke twee weken ga ik op kookles bij een Amerikaanse vrouw die hier al 20 jaar woont. Zij leert me nieuwe trucjes en geeft nieuwe ideeën en recepten. En om mij een beetje te ontlasten hebben we besloten om elke zaterdag eten te halen in de stad bij een lokaal tentje. Ook hulpmiddelen als een keukenmachine en een broodbakmachine zijn handig. Als de stroom tenminste niet uitvalt.

Eten is belangrijk hier. Afscheid, verjaardag, feestdagen, enz. Vaak doen we dan een potluck: iedereen neemt iets mee. Op deze foto een afscheidspicknick van een Zwitserse vriendin.

Je moet natuurlijk boodschappen in huis hebben als je wilt bakken en/of koken. Boodschappen doen in Wamena kost veel tijd en energie. Niet alles is hier te verkrijgen. Ga je in Nederland naar de AH op de hoek, hier moet je een stuk of 4 winkels en de markt af voordat je alles hebt wat je nodig hebt. Ook hier doen we aan hamsteracties. Zij het dan niet zoals AH ze heeft. Ik hamster zo veel mogelijk. Want het kan zomaar zijn dat een bepaald product tijdenlang niet te verkrijgen is. Zo is er nu al een paar maanden moeilijk havermout te verkrijgen. Een aangezien wij elke morgen muesli eten is dat lastig! Toen we in Sentani waren voor ons visum hebben we maar even flink ingeslagen, dus we kunnen nog eventjes vooruit.

Afgelopen weken raakt er steeds meer op in de winkels. Dit komt doordat er een tijdje geleden een vliegtuig van de baan af is geschoten (die nu nog steeds naast de baan staat) en omdat er een paar vliegtuigen in onderhoud zijn. Wamena is afhankelijk van de luchtvaart dus momenteel komt er weinig binnen. De maatschappij die aan de grond staat heeft het alleenrecht op het invliegen van grote hoeveelheden benzine. De benzineprijs stijgt met de week (is inmiddels al verdriedubbeld of meer) met als gevolg dat alle prijzen stijgen. En die prijzen zijn normaal al behoorlijk hoog. Indonesië is over het algemeen goedkoop, maar alles in Wamena moet ingevlogen worden. Dit maakt het leven duur.

Eieren koop je per rek van 30. Als je geluk hebt zitten er geen rotte tussen. Je kunt ze in een bak water doen om te kijken of er boven komen drijven. Maar daar heb ik geen zin in, dus gebruik je een apart kommetje om je eieren één voor één in te breken voordat je het in je beslag doet. Ik was er een tijdje te lui voor, maar als je net een liter dure melk en meel in een bak hebt gedaan om pannenkoekenbeslag te maken en je gooit er zwart water in van een ei, dan leer je het wel! De lucht blijft nog een tijdje hangen in huis...

Op de markt koop je dingen niet per stuk, maar per stapeltje. Voornamelijk producten die in Wamena groeien. Maar niet alles groeit hier omdat Wamena hoog ligt. Dus ananas moet van een lager gelegen post komen en vruchten als papaya, watermeloen en mango moeten ingevlogen worden vanaf de kust waardoor je gelijk een euro of 5 betaalt voor zo'n vrucht. Groente en fruit moet gewassen worden. Er hebben vele handen aangezeten en soms wordt het gewassen in de goot naast de kant van de weg. Ik desinfecteer alleen dingen die we rauw eten. Van de andere dingen was ik de buitenkant met afwasmiddel en schil het. Roerbakgroenten maak je gewoon zelf. De verschillende gemengde groenten gaan in kleine stukjes in de vriezer zodat ik er zo een zakje uit kan trekken als ik het nodig heb. Hoera voor mijn keukenmachine! Hoe heb ik het de eerste jaren hier zonder kunnen doen?!

Kant en klaar bestaat hier niet. Dus alles moet vanaf de basis gemaakt worden. Ach, het is in tegenwoordig in NL toch? Veel gezonder. Maar toch wel makkelijk als je af en toe een blik soep open kunt trekken of een Dr. Oetker pizza in de oven kunt schuiven hoor! In principe kan je bijna alles zelf maken: bonbons, kroketten, basterdsuiker, poedersuiker, yoghurt, loempia's, kruidenstokbrood, Twix, chips, mueslirepen, pesto, ijs, allerlei soorten brood, tompoezen, enz. Maar dat kost tijd, geduld en energie. En daar ontbreekt het me nogal eens aan.

- Alles homemade!! -

En waar bewaar je al die boodschappen? Juist, in de vriezer! Ik heb een grote vrieskist en daar gaat een heleboel in: havermout, meel, gist, vlees, groente, fruit, rijst, noten, rozijnen, Bambix uit NL, kruiden, koekjes, enz. Ideaal. Je kunt het op deze manier lang bewaren en zo kunnen er tenminste ook geen beestjes bij of inkomen.

Beestjes. Je kunt ze in veel producten vinden: in de meel, in pasta, in havermout, enz. Weggooien doen we hier niet. Ten eerste te duur en ten tweede zonde van het eten. Dus vriezen we het eerst in en zeven ze eruit. En zijn we daar te lui voor, dan eten we ze gewoon op. Gelijk weer wat eiwitten binnen. Vlees is tenslotte duur. Je moet alles wat open is gemaakt goed afsluiten, want anders komen de mieren of kakkerlakken erin.


Dus alles gaat in goed afsluitbare doosjes of zippers. Al zijn kakkerlakken behoorlijk slim en eten gerust een gat in plastic of papier, of als ze lang genoeg de tijd krijgen eten ze een dopje eraf. Best frustrerend. Zo had ik voor Julia een Chocolonely reep uit NL bewaard voor haar verjaardag in mijn kadootjeskast. De avond voor haar verjaardag wil ik die in gaan pakken, blijkt dat een kakkerlak ervan heeft gegeten. Door het papier en aluminiumfolie heen. Maar ach, dat stukje snijden we er wel vanaf. En ooit hadden we oranje muisjes gekregen. Wilde ik bewaren tot Koningsdag in een blikje. Op een gegeven moment liep er een heel spoor mieren naar toe. Ik heb het hele bakje weg kunnen gooien. Was niet meer te redden. Hebben we mieren in de boter of in de melkpoeder (ook dure producten) dan zetten we het in de vriezer of in de zon, daar houden mieren niet van.

En natuurlijk krijgen we weleens dingen opgestuurd vanuit NL of neemt bezoek iets mee. Dat zijn voor ons hele speciale dingen! Die bewaren we voor een bijzonder moment en doen er zuinig mee. Gevuld speculaas, drop, paaseitjes, chocoladeletters, stroopwafels, enz. Ivana en ik hebben het probleem dat we weleens TE zuinig zijn. We vinden het zo zonde om het op te eten. Ivana kreeg het voor elkaar om haar chocoladeletter van 2015 te bewaren tot Sinterklaas 2016. Ze had ook nog andere Sinterklaaschocolaatjes bewaard, maar helaas. Ook chocolade kan schimmelen. Volgende keer misschien ook maar in de vriezer bewaren.

De rozijnen-met-beestjes worden later gewoon weer gebruikt. Je legt de bevroren rozijntjes in een bakje water en de dode beestjes komen boven drijven. De rozijnen gaan in het krentenbrood. Maar ik geef deze liever toch maar niet aan Jesse...

Ik denk dat we 'Heel Holland bakt' voor het volgende seizoen maar eens uitnodigen om hier te komen draaien. We zullen eens kijken wie er dan wint.

- Dit filmpje is gemaakt door een Amerikaanse vrouw uit Sentani -