Januari 2020:
In het nieuws lezen we over een
nieuw virus in China. Terwijl we in Thailand zijn voor counseling overlijdt in
Thailand de eerste coronapatient. Jesse krijgt de dag voor vertrek koorts. Ik
krijg gelijk een beetje zenuwen of er op vliegvelden temperatuurchecks zullen
zijn, terugdenkend aan de Mexicaanse griep e.d. Maar dat blijkt nog te vroeg.
Onderweg proberen we tickets naar NL te boeken voor juni en komen we erachter
dat we nog weleens een probleem kunnen gaan hebben met Julia en Ivana’s paspoort
wat in september afloopt en dus niet meer 6 mnd geldig is op het moment van
reizen.
1e helft februari
2020:
Terug in Wamena beseffen we dat
we voorbereidingen moeten gaan treffen voor ons vertrek in juni. Ook al zijn we
er nog niet echt aan toe om over re-integratie na te denken na alle moeilijke
maanden die achter ons liggen, we ontkomen er niet aan. Meerdere andere
gezinnen uit Wamena zijn van plan om terug te verhuizen deze ‘zomer’ dus het
één na het ander wordt te koop aangeboden. Ik maak vast mijn lijsten voor wat
we mee willen nemen in de koffers en wat we willen laten verschepen en wat we
willen verkopen. We boeken met veel pijn en moeite tickets naar NL die erg
goedkoop blijken te zijn! 10 juni is de verwachte aankomstdatum. Met interesse
volgen we het coronanieuws in China.
2e helft februari
2020:
Pa heeft een ongeluk met de
brommer met Julia en Jesse achterop. Hij krijgt een medische evacuatie naar
Jakarta en wordt daar geopereerd. Ik breng pa en ma naar Sentani en slaap daar
in het MAF guesthouse. Er zijn 3 gastenkamers daar. We zaten in C nadat we geëvacueerd
waren in september na de rellen en in B na de miskraam. Julia en ik maakten al
‘grapjes’ dat we benieuwd waren wat er zou gebeuren waardoor we in kamer A
kwamen. Daar zit ik dus nu nadat ik pa en ma op het vliegtuig heb gezet. In
Jakarta ligt pa op een volle zaal. Het ziekenhuis is overvol vanwege een
dengue-uitbraak (was het echt dengue?). Ik vlieg terug naar Wamena en daar
controleren ze inmiddels je temperatuur bij binnenkomst op het vliegveld. Op 29
februari komen pa en ma weer aan in Wamena. Pa heeft een akelig kuchje aan het
ziekenhuis overgehouden en heeft koorts. Hij heeft gevraagd om een coronatest,
maar de dokter in Jakarta schrok erg en zei dat dat nog niet kon. Hij komt
gewoon door de controles heen en de corona-man op het vliegveld verzekert ons
ervan dat er nog geen corona is in Indonesië, maar wij hebben onze twijfels.
Begin maart 2020:
We maken ons enigszins zorgen om
de berichtgevingen rondom het coronavirus. Indonesië blijft lange tijd wit op
de wereldkaart qua besmettingen. Dit is voornamelijk omdat er nog niet getest
wordt in Indonesië. Op 2 maart zijn de 2 eerste officiële gevallen in Jakarta,
maar het lijkt erop dat dit er veel en veel meer moeten zijn. Er wordt veel gereisd
binnen Indonesië dus allicht komt het ook naar Papua. We houden onze jaarlijkse
grote rommelmarkt en hebben gelijk een hoop spullen opgeruimd! Dat hoeft niet
meer uitgezocht te worden. Fijn!
9 maart 2020:
In het Papua nieuws komen
berichten dat buitenlanders Papua niet meer in mogen komen vanwege het
coronavirus. Zij kunnen inderdaad het virus meenemen, maar wat van alle
Indonesiërs die heen en weer reizen?? We maken ons een beetje zorgen om
allerlei vrienden die in het buitenland zitten vanwege visa,
gezondheidsproblemen of conferenties. Uiteindelijk wordt de regel niet
gehandhaafd en kan iedereen blijven reizen. Broer Pieter is inmiddels in
Jakarta en komt hierdoor niet meer terug naar Papua als hij slaagt voor zijn
medical. Jakarta is zo goed als op een lockdown vanwege een corona-uitbraak
daar. Pa lag daar anderhalve week geleden in het ziekenhuis en toen zou er nog
geen corona zijn (???). We proberen onze collega’s en studenten instructies te
geven over hygiëne.
Trump zegt dat Amerika stopt met
vliegen op Europa. De bupati in Wamena stuurt brieven rond met informatie over
het coronavirus. We volgen het Nederlandse nieuws en checken met onze families
in NL. Velen doen het af als een hype en angst zaaien. Pieter en ik hebben onze
twijfels hierbij en zeggen tegen elkaar dat Nederlanders nooit goed op een
lockdown kunnen. Veel te eigenwijs en nuchter hiervoor.
13 – 15 maart 2020:
Wamena ladies retreat! Corona is
vaak het onderwerp van gesprek. We hebben een ontzettend fijn weekend samen met
onze missionary vrienden. Gezellig, fijn en relaxed. Niet wetende dat dit onze
laatste ontmoeting zou zijn en dat velen van ons de week erna zouden
vertrekken. (Achteraf prima dat we dit niet wisten, want dat zou alleen maar
stress en verdriet betekenen dit hele weekend).
15 en 16 maart 2020:
Vrienden van ons moeten het land
uit vanwege visa. Ze zouden naar Singapore gaan, maar het land sluit vannacht
zijn grenzen. Ze besluiten naar Maleisië te gaan. Onderweg daarheen sluit ook
dat land zijn grenzen. Ze vliegen terug naar Jakarta en wachten daar op een
vlucht naar NL. Twee van hun kinderen krijgen koorts. Er zijn 1e
verdachte gevallen in Papua. Buitenschoolse activiteiten lassen we af. De
internationale school in Sentani gaat dicht. Wij maken ons een beetje zorgen om
pa en ma. Europa gaat dichter en dichter. Zitten ze hier wel veilig? Maar nog
meer maken we ons zorgen om onze lokale mensen. Al die maatregelen die ze nemen
in westerse landen gaan hier helemaal niet helpen! Waar was je je handen als je
geen zeep en schoon water hebt? En hoe ga je in quarantaine in een hut waar nog
vele anderen wonen? Wat gaat deze ziekte hier doen waar zovelen kwetsbaar zijn
omdat ze in rokerige hutten zijn opgegroeid of omdat ze een andere ziekte als
HIV/Aids, tbc of malaria onder hun leden hebben??
In Nederland gaat alles in rap
tempo. Eerst werd het handenschudden afgeschaft. Nu zijn inmiddels de scholen
al dicht. We moeten er een klein beetje om lachen dat nu heel Nederland zit te
homeschoolen... Een Zwitserse vriendin vraagt of we van plan zijn mijn ouders
naar NL te sturen. Nee, zeg ik ferm. Geen sprake van. Ze blijven. Gaan we niet
eens over nadenken. Als zij weggaan, moeten wij ook weg. Genoeg ellende gehad.
17 maart 2020:
Krijgen toch een beetje twijfels
of pa en ma hier wel veilig zitten. Ze zijn 65+. Maar pa heeft zelfs misschien
al corona gehad?? We horen alle hamsterverhalen uit Europa en Amerika en
verwachten dat het in Papua ook best eens zou kunnen dat we een tijd niet om
boodschappen kunnen. Dus slaan we in in de lokale supermarkt. Voor en na het
winkelen moet je buiten handen wassen. We halen het record van 9 jaar. Nooit voor
zoveel geld in 1x boodschappen gehaald!!
18 maart 2020:
Elke woensdag doen ma en ik een
‘opruimprojectje’ in huis. Vandaag alle oude post uitzoeken. Ze liggen in een
la waar water in gelekt heeft en waar kakkerlakken het gezellig vinden. Ik word
er een beetje verdrietig van. Zoveel lieve berichtjes van zoveel mensen! Ik
maak wat foto’s van sommigen en daarna gaat het naar de brandstapel. We horen
van een MAF gezin dat moet vertrekken omdat de man een auto-immuunziekte heeft.
Ook een ander gezin geeft door dat ze naar de US gaan omdat ze eruit moeten
vanwege visa. Versneld afscheid!! Meer en meer dingen worden gecanceld. Voelt
niet fijn.
19 maart 2020:
STKIP besluit om na de toetsweek
het complex af te sluiten zodat we nog door kunnen met de lessen op het
complex, maar niemand meer eruit en erin. We horen van plannen om het vliegveld
te sluiten. We worden eigenlijk wel een beetje zenuwachtig van alles.
Pffft. Kunnen we dit aan? Kunnen we er in juni nog uit? We besluiten om Ketina
en Keroko morgen uit te leggen dat ze voorlopig niet meer mogen komen en om hen
een maand salaris mee te geven. Ik besluit om stille tijd te nemen in deze rare
tijd en lees dit:
“Wees in geen ding bezorgd, maar
laat uw verlangens in alles, door bidden en smeken, met dankzegging bekend
worden bij God; en de vrede van God, die alle begrip te boven gaat, zal uw
harten en uw gedachten bewaken in Christus Jezus.” Fil. 4: 6-7
’s Avonds krijgen we een brief
van de NLse ambassade waarin Nederlanders in Indonesië worden opgeroepen om
terug te keren naar NL. Dit is een bericht wat we niet naast ons neer kunnen
leggen. Onze magen draaien zich om... Pa en ma besluiten gelijk om terug te
gaan en boeken om.
20 maart 2020:
Na een zowat slapeloze nacht met
veel bidden en huilen besluiten we dat we z.s.m. naar NL terug moeten. We lezen
in het nieuws dat Amerika Amerikanen oproept om terug te gaan en Indonesië
roept alle Indonesiërs op. Meer en meer landen gaan op slot. Dit gaat een zaak
worden van een hele lange adem en we vrezen dat we in juni niet terug kunnen
verhuizen als dit zo doorgaat. En in juli loopt ons visum af. Mede gezien het
zware afgelopen halfjaar - met de rellen in september, de zwangerschap en
miskraam daarna (en het ongeluk van pa) – besluiten we de knoop
door te hakken. Dit was geen gemakkelijk besluit. We wilden het zo graag goed
afsluiten en nog een paar ‘normale’ maanden hebben voordat we zouden vertrekken
na 9 jaar hier gewoond te hebben. Maar wederom, Gods gedachten zijn hoger dan
onze gedachten... We boeken de tickets om en schrikken van de omboekkosten.
Maar we voelen dat we geen andere keuze hebben. Zeker omdat er een dreiging is
dat de vliegvelden in Papua gaan sluiten.
We komen nog bij elkaar als koor.
Ook dat moet plotseling afgebroken worden. Ik krijg geen noot uit mijn keel en
loop huilend weg. Arni en Agu willen me troosten en huilen mee. Alleen zit er
wel 1.5m tussen elk van ons. Zo akelig.
We horen van de TFC dat we in de
pastorie mogen. Dat is heel erg fijn! We nemen afscheid van Ketina en Keroko.
Zeker de laatste valt zwaar omdat Keroko 9 jaar bij ons in trouwe dienst is
geweest. Hij mag op STKIP blijven werken voor een dag wat heel fijn is. Verder
heeft hij geen inkomsten. Zijn vader zit bij de supermarkt te bedelen. We weten
dat we met hem moeilijk contact kunnen houden in de toekomst. We voelen ons
verantwoordelijk voor hem en denken na hoe we hem in de toekomst kunnen blijven
ondersteunen.
- Twee grote vrienden, van het begin af aan -
STKIP besluit om per woensdag op
volledige lockdown te gaan. Mijn maag besluit per direct hetzelfde.
21 maart 2020:
Weer een moeilijke nacht. Dus
gaan we maar aan de slaappillen. Er gaat zoveel om in onze hoofden! We pakken
dapper in en brengen allerlei spullen naar allerlei mensen weg. ’s Middags snel
even langs de Kooijmans omdat ook zij plotseling vertrekken. Ivana moet toch
echt even haar vriendin gedag zeggen. Zij gaan in Groningen wonen, dus niet
naast de deur straks. We zijn ongeveer tegelijk gekomen met hen in 2011 en gaan
nu ook tegelijk weg. Speciale vrienden!
22 maart 2020:
’s Morgens houden we een
kerkdienst op STKIP. Pieter leidt de dienst over Ps. 23. Na de dienst maken we
samen foto’s en komen Pieters mentorstudenten nog even om de koffie. We zien
niet alle collega’s meer omdat niet iedereen op het complex woont. Dit is niet
het afscheid waar we op gehoopt hadden. Het zou een mooie bijeenkomst worden
met veel tranen en omhelzingen en natuurlijk een kookput. Nee dus. Een afscheid
op gepaste afstand wat ongelofelijk vreemd voelt. Voelt niet goed. We krijgen
allemaal het verlangen om een keer terug te komen om dit op een goede manier af
te sluiten.
- Pieters mentorstudenten -
’s Middags komen we met een
aantal mensen bij elkaar op de MAF base. Eigenlijk is de dienst gecanceled,
maar toch willen een aantal vrienden graag voor ons bidden, ook voor onze kids
die als MK (mission kid) tegen problemen aan zullen gaan lopen in hun
‘thuis’land. Heel fijn dat we dit nog even samen kunnen doen. Er vloeien
tranen. Ook dit keer is niet iedereen aanwezig en kunnen we dus niet van
iedereen persoonlijk afscheid nemen.
23 maart 2020:
De moed zakt een beetje in onze
schoenen. Er moet zoveel uitgezocht worden! We besluiten dat we alleen de
koffers inpakken en de verscheping klaarzetten (versturen komt later wel). Alle
verkoopspullen zetten we bij elkaar. We kunnen nu ook geen sale houden. Een
aantal kasten laten we voor wat ze zijn en die moeten dan later maar uitgezocht
worden. We kunnen gewoon simpelweg niet alles in een dag of 4 afmaken! Dus dat
geeft enigszins rust. Pieter zal sowieso (hopelijk) in ieder geval terugkeren.
We voelen ons allemaal heel vreemd in onze magen. Onze damescollega’s hebben
gekookt bij pa en ma en we mogen daar eten. Social distancing is moeilijk hier
en we worden een beetje zenuwachtig. We moeten onderweg niet ziek worden! We
horen dat vliegveld Wamena dichtgaat donderdag. Onze tickets staan op woensdag.
’s Avonds komen we erachter dat
de tickets niet goed omgeboekt zijn. De betaling is nooit doorgekomen. Ok. Dit
is echt niet leuk meer. Ons stresslevel gaat gewoon nog meer omhoog! Het lijkt
wel of we bijna stikken. Na heen en weer gebel met Garuda en veel geduld
blijken er nog tickets te zijn Papua uit op woensdag. Alleen moeten we dan 20u
wachten in Makassar. Nou, dat moet dan maar. We zitten met pa en ma tegelijk
tot daar en daarna gaan wij eruit. We betalen nog meer bij en krijgen de tickets
in onze mailbox. Ook Pieter neemt een slaappil.
“Zeker, mijn ziel, zwijg voor
God, want van Hem is mijn verwachting. Zeker, Hij is mijn rots en mijn heil,
mijn veilige vesting; ik zal niet wankelen.” Ps. 62: 6-7
24 maart 2020:
Het blijft spannend of de vliegvelden
openblijven. Er is nu ook sprake van dat Sentani gaat sluiten. O wat zullen we
blij zijn als we eruit zijn! De meiden zijn zo goed als klaar met inpakken. Ze
mogen allebei vandaag nog even naar een vriendin in de stad ter afsluiting. Ze
nemen Flip de schildpad mee en brengen die bij een hotel in een vijver. Ik ga
nog even bij het grafje kijken achterin onze tuin. Ik huil.
Pieter en ik zitten elkaar ’s
middags maar een beetje aan te kijken. We zijn eigenlijk klaar en willen weg.
Onze heren collega’s hebben vandaag gekookt, maar we besluiten dat het beter is
dat we het thuis opeten. We moeten niet teveel mensen meer tegenkomen, want we
zijn nu een dag extra onderweg en we willen graag gezond blijven onderweg!
25 maart 2020:
Laatste nacht in Wamena. We staan
vroeg op en vertrekken om 6.30u naar het vliegveld. Een aantal collega's brengen ons weg. Het is erg rustig daar. We
checken in en betalen ons overgewicht. We zien weinig beweging bij het
vliegtuig maar na een poos gaan gelukkig de voorbereidingen in gang.
- Een laatste knuffel -
Rond een
uur of 8.30u stijgen we op. We zijn ongelofelijk blij en dankbaar dat we eruit
zijn! Maar de manier waarop is zeer vreemd natuurlijk. En zo een akelig idee
dat we onze collega’s, studenten en vrienden zo achter moeten laten in Wamena! In
Sentani is het ook niet druk. We moeten een aantal uur wachten en zien veel
blanken die ook vertrekken. Buzz en Myrna komen pa en ma’s paspoorten nog
brengen en gelukkig kunnen we hen nog even gedag zeggen. Al onze bagage mag
mee! 160 kg in totaal aan ruimbagage. Doordat we frequent flyer zijn hebben
we wat extra kilo’s gespaard dus gelukkig hoeven we niet bij te betalen. Op het
vliegveld komen we een oud-student tegen die gelijk in tranen uitbarst. Weer
kunnen we elkaar niet vasthouden. In het vliegtuig zitten we allemaal zowat in
een andere rij. Vreemd. Het originele plan was waarschijnlijk om de middelste
stoel leeg te laten, maar die zijn op het laatste toch nog volgeboekt. Hm, meer
kansen om het virus te verspreiden lijkt mij...
Ik zit naast de wc en vind het
niet prettig dat iedereen in de rij staat voor de wc. Wij zijn zowat de enigen
zonder masker. In Makassar zeggen we pa en ma gedag. Gelukkig kunnen zij wel
door, want pa’s vinger is inmiddels aan het ontsteken. Hopelijk kunnen ze door
zonder koorts! Bij binnenkomst in Jakarta moeten we 2x door een poortje waar we
gesprayd worden door een ventilator met desinfecteerspul erin. Interessant. Terwijl
we op onze bagage wachten trekt een man naast Pieter zijn masker af om eens
even lekker flink te niezen in Pieters richting. Dank je wel...
Onderweg zijn we meerdere keren
getemperatuurd. Ook bij de ingang van het hotel. Blijft spannend allemaal! We
horen dat Sentani vanavond ook op slot gaat. God zij dank dat we er vandaag uit
konden! We voelen ons ongelofelijk moe en zijn eigenlijk wel blij dat we vannacht
even kunnen slapen.
26 maart 2020:
Onze vlucht naar Jakarta gaat
eerder. Hierdoor moeten we wel langer wachten in Jakarta. Ik neem een
Paracetamol in. Ik word te zenuwachtig van al die temperatuurchecks... We horen
dat pa en ma veilig zijn aangekomen in Amsterdam. Gelukkig. We komen moeiteloos
door de douane heen. Nu geen enkel probleem natuurlijk dat Julia en Ivana’s
paspoorten al bijna aflopen! We proberen de uren te doden in Jakarta. Ik heb erg
last van mijn allergie en heb moeite om zo weinig mogelijk te hoesten onderweg. Jesse heeft er geen last van en hoest en niest eens een paar keer flink tot grote schrik van ons en de mensen om ons heen. We zullen blij zijn als we in de pastorie naar hartelust mogen hoesten en
niezen, haha!! Helaas heeft het vliegtuig vertraging. We zijn erg moe en Jesse
is in slaap gevallen. We maken onze eerste culturele fouten tussen al de wachtende
Nederlanders en dat maakt ons een beetje zenuwachtig voor NL. Rond middernacht
kunnen we boarden. Het vliegtuig zit overvol. Afijn, nu maakt het niet meer
zoveel uit. We gaan er toch in Amsterdam uit. We slapen/dommelen allemaal een
aantal uren en de vlucht van 13.5 uur is gelukkig goed te doen.
27 maart 2020:
Boven NL horen we dat het 4
graden is. Brrrr. Helemaal niet meer aan gedacht dat het in NL koud is! Ik heb
zowat al mijn kleren in Wamena achtergelaten en al helemaal niets met lange
mouwen bij me. We gaan door de controles heen. Ook hier blijkt social
distancing lastig. Een vliegveld is niet de juiste plek om te zijn nu in deze
tijd en wij zijn door 6 vliegvelden heengekomen! Alles gaat vlug omdat het niet
druk is. We halen onze bagage op en lopen richting de deuren. HET moment
waarvan je altijd gedroomd hebt: je komt THUIS na 9 jaar!!!! Je TFC en familie
staan popelend te wachten met een spandoek, ballonnen en lekkers en je valt
elkaar in de armen. Tranen omdat je hier nu staat, (zonder dikke buik). NIETS
van dit alles. De deuren gaan open en ... er staat niemand.
Verdwaasd kijken we om ons heen.
Het is rustig op het vliegveld. We krijgen contact met Harmen en die komt naar
ons toe. Andrea is nog onderweg. Ook hen begroeten we op afstand. We hebben zin
in iets en willen iets kopen. De 1
e keer naar een winkel in NL is
altijd spannend. Weten we nog hoe het betalen werkt? Hoe moet het ook alweer
allemaal? Buiten de winkel hangen wel 10 posters op met coronaregels. Oei. Dit
zie ik gelijk niet meer zitten. Dat maakt het allemaal nog ingewikkelder!
Gelukkig is Harmen bereid om mee te lopen en aanwijzingen te geven. Zo. Ik hoef
gelukkig de 1
e twee weken niet naar de winkel. Veel te ingewikkeld.
Terwijl we naar de auto lopen zwaait er iemand vanuit de verte. Marcel
Kooijmans!! Dat is grappig. Een leuk weerzien. Zij zijn eergisteren aangekomen
en hij moest een huurauto terugbrengen naar Schiphol. Heel grappig. NL is dus
inderdaad erg klein.
In de pastorie wacht ons veel
lekkers, leuke verrassingen en lieve kaartjes. Heel fijn om hier nu te zijn!
27 maart – 3 april 2020: 1e week
quarantaine:
We kiezen ervoor om in
quarantaine te gaan, ook al is dat niet verplicht. We willen zelf aansterken na
alle stress en weinig slaap om deze ziekte eventueel aan te kunnen en grote
kans dat we onderweg besmet zijn geraakt. We horen van verschillende mensen in
Wamena en Sentani dat die ziek zijn geworden en ook de familie van Burg. Lijkt
allemaal op corona. Binnenblijven dus.
We hebben niet al teveel last van
de jetlag. We vallen wel een beetje in een gat. We hadden in Wamena de laatste
week maar 1 gedachte: eruit! Superdankbaar dat we nu hier zijn in een heel
fijn, groot huis. Daar mogen we gelukkig in ieder geval de 1
e 3
maanden in. Maar wel een rare situatie. We kunnen familie en vrienden niet goed
ontmoeten. Stiekem waarschijnlijk toch gedacht dat NL ‘normaal’ zou zijn, maar
verre van dat. Kids zijn niet echt gemotiveerd om school te doen. Dit
schooljaar was een zeer vreemd jaar met heel erg veel stress.
We wilden zo graag nog een aantal
‘normale’ maanden in Wamena voordat we weggingen. We hadden allerlei plannen
over hoe we ons afscheid wilden doen. We hadden lijstjes met spullen die we nog
wilden kopen in Indonesië om mee te nemen naar hier. Ik wilde nog erg graag
naar de kapper (veel goedkoper in Indonesië), we zouden nog mooie gezinsfoto's maken in Wamena, we zouden een paar dagen in Sentani en in Jakarta verblijven om daar nog wat leuke dingen te doen en afscheid te nemen, enz. enz. Maar niets van dit
alles. We hebben in ‘stijl’ Wamena verlaten... Ach. Afijn. Niemand die nu op
ons let. We lopen rond in kleren die al jaren uit de mode zijn, haar op half
12. We hoeven nog niet naar de winkel en kunnen dus zeer rustig aan het NLse
leven wennen! Elk nadeel heeft een voordeel.
We proberen ons te focussen op
het feit dat God een plan heeft met ons leven. En dat Hij een goede toekomst
voor ons voor ogen heeft. Want kijkend naar de toekomst kunnen we in paniek
raken. Hoe moet het nu verder? Wat als Pieter werkeloos raakt? Hoe gaan we
financieel rondkomen de komende maanden? We krijgen af en toe wel flashbacks
van 2008 toen de financiële crisis uitbrak en Pieter werkeloos werd. Verschil
alleen is dat Pieter toen recht had op een WW uitkering en nu hebben we niets
opgebouwd...
Onze lichamen zijn geland in
Nederland. Nu onze hoofden nog... Maar dat schijnt nog wel een poosje te gaan
duren.